STERKER uit de crisis komen

De coronacrisis heeft ons allemaal overvallen. We hadden in onze stoutste dromen het scenario dat zich nu afspeelt niet kunnen bedenken. De eerste reactie was natuurlijk om de nodige maatregelen te nemen en te kijken hoe we de schade kunnen beperken. Vervolgens komt de vraag of jouw bedrijf dit gaat overleven. En dan pas komt de vraag welke kansen deze crisis biedt en hoe jij sterker uit de crisis kunt komen. Want het zou toch mooi zijn als je STERKER uit de crisis komt dan je erin bent gegaan.

Directe maatregelen

We hadden wel gehoord over het virus in China, maar dat was ver weg. Toen het in Italië was aangekomen, kwam het al dichterbij, maar hoopten we nog dat het niet hier zou komen. En toen het hier kwam, hadden we nog steeds niet verwacht dat er een soort lockdown (intelligent of niet) zou komen. We hadden het misschien kunnen zien aankomen, maar voor de meeste ondernemers kwam het toch als een verrassing.

Toen de intelligente lockdown maatregelen werden aangekondigd, lag er bij de meeste bedrijven geen plan klaar. Als ondernemer moest je in allerijl de nodige maatregelen uitrollen, zoals beslissen over het thuiswerken, iedereen informeren en ook klantafspraken afbellen.

Damage Control

Daarbij kwam natuurlijk gelijk de schrik dat dit weleens geld kan kosten. De ervaren ondernemers zijn gelijk gaan kijken hoe ze hun cashflow kunnen beschermen en waar ze in de kosten kunnen snijden, zodat de schade beperkt wordt. Dat is eigenlijk altijd de eerste stap: “damage control”. Gelukkig was de overheid snel om de nodige hulp aan te bieden.

We beschermen zoveel mogelijk wat we hebben en we weten het nog uit eerdere crisistijden: “Cash = King!” Menig bedrijf heeft daarom meteen de betalingstermijn naar crediteuren aangepast. Dat verplaatst natuurlijk het probleem in de keten, maar ervaring heeft geleerd dat dit nodig kan zijn om zelf te overleven.

Overlevingsmodus

Vervolgens schakel je als ondernemer over naar de overlevingsstand. Zeker omdat niet duidelijk is hoe diep de dip wordt en hoelang dit gaat duren, is voorzichtigheid geboden. Veel investeringen zijn opgeschort, ondanks dat we weten dat dit een ideale tijd zou zijn voor die verbouwing, die we al een tijdje op het oog hebben. We houden de liquide middelen liever in kas om te overleven.

Ondernemers die zwaar geraakt zijn, gaan in deze fase op zoek naar alternatieve manieren om omzet te maken. Horecabedrijven zijn ineens thuis gaan bezorgen en een ijsverkoper in Amsterdam is zelfs mondkapjes gaan verkopen. Niet iedereen kan zo snel schakelen en weet alternatieve omzet te genereren. Of dat nodig is, hangt natuurlijk ook af van hoe hard je getroffen wordt en hoe groot je buffers zijn.

Scenario denken

Omdat de situatie nog onzeker is en jouw overlevingskansen afhangen van hoe diep de dip wordt, hoelang die duurt en in hoeverre de business weer terugkomt, is het zinvol om een impact analyse te maken in 3 scenario’s. Daaruit wordt al snel duidelijk op welk punt je echt moet gaan schakelen. Een cashflow planning helpt daarbij ook om te zien welke stappen je nog zou kunnen nemen en welke effecten die hebben op jouw liquiditeit. Pas als je dat weet hoeveel ruimte je hebt en wanneer je echt moet gaan schakelen, krijg je ruimte in je hoofd om na te denken over de langere termijn.

Hoelang duurt het nog?

Een crisis is per definitie een verstoring van de status quo, of in het Nederlands: van wat we gewend waren. De coronacrisis is wat dat betreft geen kleine crisis, die een bedrijf of branche treft, maar een mondiale crisis, die de hele maatschappij verstoort en impact krijgt op de hele wereldeconomie. En intussen weten we dat deze verstoring langere tijd gaat duren.

Premier Mark Rutte heeft aangekondigd dat de terugkeer uit de intelligente lockdown een zaak van een lange adem zal zijn. Hij heeft zelfs aan Nederland gevraagd zich voor te bereiden op de anderhalve meter samenleving. Dat is niet zomaar een verstoring van de status quo, maar een flinke verschuiving in onze manier van leven en werken.

Nieuwe spelregels

We moeten ineens anders gaan denken en werken. Stel je voor dat je bezig bent met een sportwedstrijd en halverwege de wedstrijd blaast de scheidsrechter op zijn fluitje om de spelregels te veranderen. Hij geeft een aantal hints over de nieuwe spelregels, maar legt ze niet helemaal uit. Vervolgens wordt het spel direct weer gestart. Degene die het eerste de nieuwe spelregels snapt en weet hoe je daar handig mee om kunt gaan, heeft een groot voordeel.

Dit lijkt me een heel leuk coaching experiment, maar het gebeurt nu in het groot en in de praktijk. Door de nieuwe corona maatregelen veranderen ineens de machtsverhoudingen van bedrijven. Waar een grote verkooporganisatie een kracht was, kan het nu een grote kostenpost worden. En wie online al sterk was, heeft ineens een groot concurrentievoordeel. En een ruim opgezet restaurant op een afgelegen locatie, krijgt ineens een voordeel t.o.v. een klein knus tentje in een drukke binnenstad.

Nieuwe kansen zien

Als je sterker uit de crisis wilt komen, is het belangrijk om naast de bedreigingen ook de kansen te zien en hierop te anticiperen. Welke voordelen ontstaan er voor jou doordat de spelregels ineens veranderd zijn?

Er is een welbekende quote, die vaak wordt toegeschreven aan Winston Churchill, dat je een goede crisis niet verloren moet laten gaan. Je moet behalve de bedreigingen ook de kansen kunnen zien en daar gebruik van maken. Dat is de beste manier om sterker uit de crisis te komen dan je erin bent gegaan.

Nieuwe kansen benutten

Als je jouw aandacht eenmaal gaat richten op kansen, wat ga je dan doen? Ga je enthousiast aan de slag met het eerste wat in je opkomt? Of ga je eerst brainstormen en kies je meerdere kansen? En hoeveel kansen dan? Kun je jezelf veroorloven om in 4 of 5 kansen tegelijk tijd en/of geld te investeren? Of kun je beter iets langer nadenken en de beste kans(en) uitkiezen?

Misschien zou je eerst eens moeten gaan zitten om te overdenken wat de anderhalve meter samenleving gaat brengen. Dan kun je gaan brainstormen over nieuwe kansen en uitzoeken welke kansen de beste zijn. En hoe weet je trouwens welke kansen de beste zijn? Kijk je dan naar de benodigde investering? Naar de tijd die nodig is om resultaat te zien? Of naar de opbrengst op lange termijn?

Besteed ook weer niet te veel tijd aan dit proces. Je weet tenslotte ook dat het “Window of Opportunity” weer een keer zal sluiten. Er zijn ook concurrenten, die ditzelfde proces doorlopen. Maar bedenk wel dat de ondernemers die de kansen goed inschatten, de beste kaarten hebben om sterker uit de crisis te komen.

Vernieuwing van jouw aanbod

Als je eenmaal weet welke kansen jij wilt benutten, dan is het zaak om jouw aanbod te vernieuwen of uit te breiden, zodat het goed aansluit bij die kansen. Je moet dus weer terug naar de tekentafel en bedenken wat de klant echt wil en waar hij hoofdpijn van krijgt, hoe jij kunt leveren wat hij nodig heeft en hoe je meerwaarde kunt bieden.

Daarbij is het belangrijk dat je jouw eigen krachten goed kent en weet te benutten. Bij de introductie van jouw product of dienst kun je ook nog de prijsstelling bepalen en de kostenstructuur. Eigenlijk kun je bepalen wat de marge op jouw product of dienst moet zijn. Een gezonder marge zorgt ervoor dat jij sterker uit de crisis komt.

Uitvoering

Als je richting uitvoering gaat, is het goed om een plan te hebben. Als je een investering nodig hebt, zal de investeerder om een plan vragen. Maar ook als je geen geld van derden nodig hebt, is een plan nuttig. Daarmee krijg je veel meer voortgang en een sneller resultaat dan wanneer je maar ergens begint en steeds kijkt wat je daarna gaat doen.

Een goed plan helpt je om snelheid te maken en om koers te houden. Zeker als je geen duidelijk proces hebt doorlopen om de beste kansen te selecteren, is de verleiding groot om tussentijds achter nieuwe kansen aan te lopen en daarmee focus te verliezen op de plannen die je al had ingezet.

De kans is groot dat je voor de uitvoering van het plan andere kwaliteiten nodig hebt dan je voor jouw dagelijkse operatie nodig hebt. Zorg er dan voor dat je mensen met die aanvullende kwaliteiten bij jouw plan betrekt.

Resultaten boeken

Als je gaat investeren, wil je natuurlijk zo snel mogelijk jouw  product of dienst kunnen aanbieden, zodat de kassa kan gaan rinkelen. Het liefste wil je ook snel met een goed product of nieuwe dienst op de markt wilt komen, omdat dit jou een concurrentievoordeel oplevert. Snelheid helpt om je dus ook om sterker uit de crisis te komen.

Als je sterker uit de crisis wilt komen, gaat het dus om:

• De beste kansen selecteren
• De beste producten of diensten uitdenken
• De beste uitvoering daaraan geven

Conclusie

Bij bovenstaande denk je misschien “Duh!”, maar vraag je bij elke stap eens af of je inderdaad voor “de beste” gaat. Dat kan al snel een factor 3 of meer schelen in jouw eindresultaat. Met keihard werken kun je achteraf niet compenseren wat je met een goed proces vooraf had kunnen borgen. Mijn conclusie en advies is daarom: zorg voor het beste proces om sterker uit de crisis te komen.

Frank Business Consulting heeft veel ervaring in dit soort processen. Wij zijn erin gespecialiseerd om ondernemers te coachen om bij elke stap het beste eruit te halen, zodat je echt het beste resultaat krijgt.

Wil je meer informatie? Download dan gratis het Stappenplan.